กัมมันตภาพรังสีและชนิดของรังสี
แค่ได้ยินชื่อก็รู้สึกถึงความอันตรายและไม่ปลอดภัยแล้ว แต่ใครจะรู้กันว่าจริงๆ แล้วนั้นกัมมันตภาพรังสีนั้นมีทั้งคุณและโทษแถมในปัจจุบันก็ได้มีการใช้ประโยชน์จากกัมมันตภาพรังสีในด้านต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นทางด้านการแพทย์ เช่นการฉายรังสีให้กับผู้ป่วย หรือเอกซเรย์ เป็นต้น นอกจากนี้ก็ยังได้มีการนำกัมมันตภาพรังสีไปใช้ในด้านอื่นๆอีกด้วย เช่น ด้านการเกษตรกรรม ธรณีวิทยา รวมไปถึงด้านอุตสาหกรรมอีกด้วย นอกจากนี้กัมมันตภาพรังสีก็ยังเป็นส่วนหนึ่งของโลกและอยู่คู่กับโลกมาช้านานแล้วอีกด้วย ซึ่งการเกิดของกัมมันตภาพรังสีนั้นก็มาจากวัตถุเกิดขึ้นตามธรรมชาติ ที่มีอยู่ในเปลือกโลกและยังอยู่ในทุกที่รอบๆ ตัวเราอีกด้วยไม่ว่าจะเป็น ที่พื้น ผนังของบ้าน โรงเรียน ในที่ทำงาน หรือแม้กระทั่งในอาหารและน้ำที่เราดื่ม ต่างก็มีก๊าซกัมมันตภาพรังสีอยู่เต็มไปหมด รวมไปถึงในอากาศที่เราหายใจเข้าสู่ร่างกายก็เช่นกัน นอกจากนี้ในกล้ามเนื้อ กระดูกและเนื้อเยื่อของร่างกายก็ล้วนแล้วแต่มีธาตุที่มีกัมมันตภาพรังสีตามธรรมชาติประกอบอยู่อีกด้วย ซึ่งคนเรานั้นจะได้รับมาจากธรรมชาติอยู่ตลอดเวลา ทั้งรังสีที่เกิดขึ้นจากพื้นผิวโลกและรังสีที่มาจากนอกโลก และรังสีที่มาจากนอกโลกนี้ที่เราได้รับกันนั้นก็มีชื่อเรียกว่า รังสีคอสมิก (cosmic rays) นั่นเอง
กัมมันตภาพรังสี (radioactivity) คือการแตกตัว (disintegration) ของอะตอม ที่มีคุณสมบัติของอะตอม ที่มีการแสดงจำนวนของโปรตอนในนิวเคลียส ธาตุในธรรมชาติที่ไม่เสถียร จึงทำให้นิวเคลียสแตกตัว หรือสลายตัว (decay) จึงเป็นการปลดปล่อยพลังงานออกมาในรูปแบบรังสี และปรากฏการณ์นี้ก็ได้ถูกเรียกว่ากัมมันตภาพรังสีนั่นเอง
ชนิดของรังสี
รังสีนั้นจริงๆแล้วไม่ได้มีเพียงแค่ชนิดเดียวเท่านั้นแต่มีมากมายหลายชนิด แถมแต่ละชนิดก็ยังมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันออกไป
รังสีอัลฟา (alpha radiation) รังสีอัลฟานั้นสามารถเข้าไปภายในร่างกายของเรา ได้โดยการหายใจ หรือกินและดื่ม โดยสามารถทำปฏิกิริยากับร่างกายโดยตรงกับเนื้อเยื่อภายใน และอาจทำให้เกิดความเสียหายกับเซลล์ในร่างกายของเราได้เลย
รังสีบีต้า (beta radiation) นั้นสามารถผ่านเข้าไปในวัตถุได้มากกว่ารังอัลฟา โดยผ่านตัวกลางที่เป็นน้ำได้ ซึ่งแผ่นอลูมิเนียมที่มีความหนาเพียงไม่กี่มิลลิเมตรก็สามารถหยุดรังสีบีต้าได้แล้ว
รังสีแกมมา (gamma rays) เป็นรังสีประเภทคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าคล้ายกับรังสีเอกซ์ แสง และคลื่นวิทยุ โดยรังสีแกมมานั้นสามารถผ่านร่างกายคนไปได้ แต่สามารถหยุดได้ด้วยผนังคอนกรีตหรือตะกั่ว
รังสีนิวตรอน (neutrons) สามารถทำปฏิกิริยากับอะตอมของวัตถุและทำให้เกิดเป็นรังสีอัลฟา บีต้า แกมมา และรังสีเอกซ์ได้ โดยรังสีนิวตรอนนั้นจะสามารถเคลื่อนผ่านวัตถุได้ดี แต่จะสามารถหยุดรังสีนิวตรอนได้ด้วยคอนกรีตหนา น้ำ หรือพาราฟิน (paraffin) นั่นเอง