กำเนิดของภูเขาไฟ
ภูเขาไฟ (Volcano) คือ ภูเขาที่เกิดขึ้นโดยการปะทุของหินหนืดร้อนผ่านขึ้นมายังพื้นผิวของดาวเคราะห์ เป็นการระเบิดแล้วปล่อยวัตถุขึ้นไปบนท้องฟ้าหรืออาจสงบและมีเพียงการไหลเบาๆของวัตถุที่เมื่อออกมาอาจจะเป็นหินหลอมละลายที่เรียกว่าลาวา (Lava) และเรียกว่าแม็กม่า (Magma) เมื่ออยู่ใต้ดิน, ขี้เถ้า หรือก๊าซ ภูเขาไฟมีหลายชนิดสามารถแบ่งได้ตามสภาพความรุนแรงในการปะทุ ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการเกิดภูเขาไฟได้แก่ ทฤษฎีพลูม (Plume Theory) โดยเจสัน มอร์แกน (Jason Morgan) กล่าวไว้ว่า การระเบิดของภูเขาไฟเกิดจากจุดศูนย์รวมความร้อน (Hot Spot) เกิดการถ่ายเทพลังงานของมวลที่แข็งและร้อนในชั้นของเปลือกโลกแมนเทิล (Mantle) ซึ่งเป็นชั้นหินหลอมเหลวใต้เปลือกโลก
ภูเขาไฟมี 3 ลักษณะคือ
ภูเขาไฟที่มีพลัง (Active Volcanoes) เป็นภูเขาไฟที่เพิ่งจะเกิดการปะทุหรือมีโอกาสจะเกิดการปะทุได้ในอนาคต
ภูเขาไฟสงบ (Dormant Volcanoes) เป็นภูเขาไฟที่ไม่มีการปะทุแต่อาจจะเกิดขึ้นได้ในอนาคต
ภูเขาไฟที่ดับสนิท (Extinct Volcanoes) เป็นภูเขาไฟที่จะไม่มีการปะทุอีกเลย
ผลกระทบจากภูเขาไฟระเบิด
แรงสั่นสะเทือน ทั้งจากการเกิดแผ่นดินไหวเตือน แผ่นดินไหวจริง และแผ่นดินไหวติดตามอาจทำให้ประชาชนที่ตั้งถิ่นฐานอยู่บริเวณเชิงภูเขาไฟอาจจะหนีไม่ทันและเกิดความสูญเสียได้
ลาวา ที่อาจจะไหลออกมาจากปากปล่องภูเขาไฟนั้นเคลื่อนที่ได้เร็วถึง 50 กิโลเมตรต่อชั่วโมง อาจทำให้เหล่าสิ่งมีชีวิตหนีออกจากพื้นที่ไม่ทันได้
ขี้เถ้าภูเขาไฟเมื่อระเบิดขึ้นสู้ชั้นบรรยากาศจะครอบคลุมในบริเวณใกล้เคียงกับภูเขาไฟหรือถูกลมพัดไปไกลจากแหล่งภูเขาไฟได้หลายพันกิโลเมตร ซึ่งอาจจะใช้เวลานานหลายปีกว่าที่ฝุ่นหรือขี้เถ้าเหล่านั้นจะตกถึงพื้นหมด
เกิดคลื่นสึนามิ ที่มีผลมาจากการเกิดภูเขาไฟระเบิดโดยเฉพาะภูเขาไฟให้มหาสมุทรซึ่งคลื่นนี้จะโดมเข้าหาฝั่งที่อาจจะมีคลื่นสูงกว่า 30,000 เมตร
หลังจากภูเขาไฟระเบิด เถ้าภูเขาไฟจะหล่นลงมาทำให้พื้นที่ใกล้เคียงถูกทำลายไปด้วย
ประโยชน์จากการเกิดภูเขาไฟ
ทำให้แผ่นดินขยายกว้างหรือสูงขึ้น
มีเกาะเกิดใหม่หลังจากที่เกิดการปะทุจากใต้ทะเล
ดินที่เกิดจากภูเขาไฟระเบิดจะอุดมไปด้วยแร่ธาตุต่างๆ
เกิดเป็นแหล่งน้ำพุร้อน
การระเบิดของภูเขาไฟจะช่วยปรับระดับของเปลือกโลกให้อยู่ในภาวะสมดุล
แหล่งที่ภูเขาไฟระเบิด จะทำให้เกิดแร่สำคัญเช่น เพชร, เหล็กและแร่ธาตุต่างๆ มากมาย
ทำให้เกิดแหล่งดินที่ดีเหมาะแก้การเพราะปลูก
ทำให้เกิดแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญ เช่น อุทยานแห่งชาติฮาวายที่อเมริกา หรือแหล่งภูกระโดง ภูอังคาร ในจังหวัดบุรีรัมย์ เป็นต้น
ฝุ่น เถ้าภูเขาไฟที่ลอยอยู่ในชั้นสตราโตสเฟียร์จะทำให้โลกอุณหภูมิเย็นลง